W sobotę 1 lutego 2020 w Ośrodku Kultury odbył się wyjątkowy koncert muzyczny. Specjalnie na obchody 100-lecia powrotu Pelplina do odrodzonej Polski, kompozytor Maciej Zakrzewski napisał nowe dzieło muzyczne „Archetyp” - Fantazja na kameralną orkiestrę smyczkową. Oprócz nowego dzieła program koncertu obejmował jeszcze „Koncert staropolski na orkiestrę smyczkową” oraz „Orawę” Wojciecha Kilara. Całość zakończona została zagraniem „Poloneza”. Wykonawcą koncertu była Orkiestra Kameralna Progress pod dyrekcją Szymona Morusa. Koncert poprowadził Konrad Glejt.

Koncert rozpoczął się wspólnym odśpiewaniem przez wszystkich zebranych Mazurka Dąbrowskiego, do którego zagrała Orkiestra Progress w aranżacji Hymnu Polski na orkiestrę smyczkową autorstwa Krzysztofa Falkowskiego.

W pierwszej części Orkiestra Progress zagrała utwór Romualda Twardowskiego „Koncert staropolski”, który zawierał elementy nowych technik kompozytorskich inspirowane muzyką z dawnych epok.

W centralnym miejscu koncertu na 100-lecie powrotu Pelplina do Polski było prawykonanie dzieła "Archetyp" fantazja na orkiestrę smyczkową. Utwór nawiązuje do muzyki polskiego renesansu, w którym tytułowym archetypem jest motet Wacława z Szamotuł  „Już się zmierzcha” z XVI wieku,  a więc czasu bujnego rozwoju I Rzeczypospolitej. Z pewnością niezwykłe było usytuowanie muzyków podczas wykonania utworu. Część muzyków pozostała na scenie, czworo solistów koncertowało ze specjalnego miejsca na tyłach widowni, dwoje po bokach sali. W ten sposób słuchacze znaleźli się w środku muzycznego brzmienia orkiestry.

Publiczności podobała się bardzo ostatnia część koncertu „Orawa”. Utwór nawiązuje do krainy geograficznej usytuowanej na granicy Polski i Słowacji oraz do rzeki, która płynie przez ten region. W utworze można było usłyszeć nawiązanie do wartkiego potoku Orawy płynącego pośród skalnych załomów, odsłaniającego surowe i piękne krajobrazy.

Wykonanie koncertu zostało nagrodzone gorącymi barwami i owacjami publiczności na stojąco. Burmistrz Miasta i Gminy Pelplin Mirosław Chyła pogratulował kompozytorowi, dyrygentowi i wszystkim muzykom Orkiestry Progress. Na zakończenie koncertu krótką mowę do zebranych wygłosił gość specjalny – Generał Józef Haller (Michał Rychlicki w tej roli), kończąc podniosłym głosem „Niech żyje Polska!” na co publiczność odpowiedziała „Niech żyje!”.

Maciej Zakrzewski, organista, kompozytor, improwizator, wykładowca Akademii Muzycznej w Gdańsku. Doktor sztuk muzycznych w dyscyplinie instrumentalistyka. Urodził się w 1988 roku w Myślenicach. Naukę gry na organach rozpoczął w Krakowie. Tytuł magistra sztuki uzyskał z wyróżnieniem w Akademii Muzycznej w Gdańsku. Z powodzeniem brał udział w wielu konkursach organowych i kompozytorskich. Współpracuje m.in. z Polską Filharmonią Bałtycką w Gdańsku, Orkiestrą Polskiej Filharmonii Kameralnej, Operą Bałtycką w Gdańsku.

Szymon Morus urodził się w1984 roku w Tczewie. Doktor sztuk muzycznych w dyscyplinie dyrygentura. Założyciel oraz dyrektor artystyczny Orkiestry Kameralnej Progress. Tytuł magistra sztuki uzyskał w klasie skrzypiec, dyrygentury symfoniczno-operowej u prof. Wojciecha Rajskiego na Akademii Muzycznej w Gdańsku. Współpracuje z wieloma orkiestrami w całej Polsce. W sezonie 2014/2015 pełnił funkcję dyrygenta-rezydenta Polskiej Filharmonii Bałtyckiej. W marcu 2016 roku objął kierownictwo muzyczne nad premierą „Czarnej Maski” Krzysztofa Pendereckiego z wielkim powodzeniem prezentując dzieło trójmiejskiej publiczności oraz debiutując na scenie Teatru Wielkiego Opery Narodowej w Warszawie. W swym dorobku posiada wiele nagrań płytowych. Prezes Pomorskiego Stowarzyszenia Musica Giovane.

Orkiestra Kameralna Progress to dynamicznie rozwijający się zespół założony w 2009 roku przez Szymona Morusa. Od początku swojego istnienia Orkiestra związana jest z miastem Tczew, w którym rokrocznie daje cykle koncertowe. Orkiestra współpracuje z Akademią Muzyczną w Gdańsku i występuje na licznych festiwalach muzycznych w Polsce. W kwietniu 2013 roku Orkiestra wzięła udział w międzynarodowym projekcie upamiętniającym 70 rocznicę powstania w getcie warszawskim prezentując podczas koncertu w Berlinie Requiem niemieckie J. Brahmsa oraz Ocalałego z Warszawy A. Schonberga. Szczególne miejsce w repertuarze Zespołu zajmuje muzyka współczesna, której promowanie jest naczelnym priorytetem jej dyrektora artystycznego. Od 2013 roku Orkiestra Kameralna Progress działa pod patronatem Pomorskiego Stowarzyszenia Musica Giovane.

Foto. Filmowy Dom Produkcyjny - Łukasz Kowalski